اینگیلیسجه‌دن ترجومه:فاغان یوسفلی
خیر، اعتراضلار حقیقتاً کاریزماتیک لیدرلره احتیاج دویمور
وطنداشلار اؤز حؤکومتلری‌نین تیرانلیغی ایله(استبداد) اوزلشدیکجه بو ایل بوتون دونیادا اعتراضلار دالغاسی داوام ائتمکده‌دیر. عراقدان زیمبابویه، هنگ-کنگ‌دان شیلی‌یه قدر، حتی کیفایت قدر نظارت و جزا مکانیرمی اولدوغو یئرلرده بئله نومایشچیلر سسلرینی ائشیتدیرمک اوچون چالیشیرلار. لاکین بو حرکاتلارلا یاناشی، اونلارین نئجه ایشله‌دیگینه دایر یانلیش تصوورلر ده داوام ائدیر و اونلارین مقصدلری، مئتودلاری و نتیجه‌لری حاقیندا آنلاییشیمیزی چاشدیریر.
سوسیال مئدییانین پوپولیار حرکاتلاری داها تأثیرلی ائتمه‌سی پروسئسی
۲۰۱۱-جی ایلده عرب عصیانلاری زامانی دومینانت بیر نظريه سوسیال مئدییانین یوکسه‌لیشی‌نین خالق حرکاتلارینا کؤمک ائده‌جه‌یینه اینانیردی. MIC -ده ۲۰۱۲-جی ایلده درج اولونموش مقاله‌ده دئییلیر: «سوسیال شبکه سایتلاری واسطه‌‌‌سی‌له» عرب باهاری« فعاللاری تکجه گوجلو دیکتاتورو دئویرمک گوجو الده ائتمه‌دیلر، هم ده عادی عربلره مؤوجود یئرآلتی ایجمالاردان خبردار اولماغا کؤمک ائتدیلر». بو ایل سودان‌دا عمر حسن البشیره قارشی کئچیریلن نومایشلرله باغلی وال استریت ژوورنال یازدی: «سیاسی فعاللارین کوچه اعتراضلاری سودان‌ین اوزون‌موددتلی لیدری‌نین حربی یوللا دئوریلمه‌سینی سرعتلندیرمه‌سینده سوسیال مئدیانین گوجونه گووه‌نیبلر». بو ایل ایران حؤکومتی کوتلوی اعتراضلارا جاواب اولاراق اینترنته گیریش ایمکانلارینی محدودلاشدیریب. بو آددیم ۲۰۰۹ و ۲۰۱۱-جی ایللرده‌کی اوخشار حادثه‌‌‌لر زامانی اینترنته گیریشی اهميتلی درجه‌‌‌ده یاواشلادیقدان سونرا آتیلیب. اعتراضچیلار بونون اونلارین تشکیلاتلانما قابیلیتینه ضرر وئردیگینی سؤیله‌ییر. Pew آراشدیرما مرکزی‌نین ۲۰۱۸-جی ایلده کئچیردیگی سورغودا آمریکالیلارین ۶۷ فایضی سوسیال مئدیانین «سوسیال ديَیشیکلیک اوچون داواملی حرکاتلار یاراتماق» اوچون واجیب واسطه اولدوغونا ایناندیغینی موعين ائدیب.
لاکین فیس بوک، توییتر و اینستاگرام کیمی سوسیال مئدییا پلاتفورمالاری اعتراضلاری آسانلاشدیرسا و تشکیلاتلانمانی سرعتلندیرسه ده، بو هئچ ده سیاسی فعاللارا داواملی تشکیلاتلار قورماغا و یا اوزون‌موددتلی پلانلاشدیرمانی تشویق ائتمه‌یه کؤمک ائتمه‌ییب. بو تیپلی ساختار ۱۹۸۰-جی ایللرین اووللرینده لهستان بیرلیگ حرکاتی‌نین حربی وضعيیته تاب گتیرمه‌سینه کؤمک ائتمک اوچون موهوم اهميت کسب ائدیردی و داها یاخینلاردا یئرلی تشکیلاتلار سودان خالق حرکاتی‌نین حؤکومت قوه‌لری و شبه نظامی قروپلار طرفیندن شیدتلی باسقیلاردان ساغ چیخماسینا کؤمک ائتدی. بو جور اوزه‌للیکلری اولمایان حرکتلر حساسدیرلار.
غیری-زوراکی(مسالمت آمیز) مقاومت موعين قوه‌لره قارشی فایداسیزدیر
اکونومیست ژورنالی ۲۰۱۰-جو ایلده مهاتما گاندی و مارتین لوتر کینگ‌ین(Martin Luther King Jr) زوراکیلیغا اهميت وئرمه‌مه‌لری ایله باغلی سهو ائتدیکلرینی ادعا ائتدی، چونکی «زوراکی اعتراض اصلینده داها تأثیرلیدیر». ۲۰۱۳-جو ایلده عالی تحصیل کرونیکادا بنژامین گینسبئرگ یازیردی: «مقصدلرینه چاتماق اوچون زوراکیلیقدان ایستیفاده ائتمک ایسته‌ینلر عمومیتله داها آز دؤیوشکن دوشمنلرینه قالیب گله‌جکلر». او قئید ائدیب کی، لیبی ده معمر قذافینی دئویرن دینج اعتراضلار دئییل، ناتو هاوا هوجوملاری ایله دستکلنن سلاحلی عصیان اولدو.
لاکین بیز ۲۰۱۱-جی ایلده مؤوجود رژیملری و خاریجی حربی ایشغاللاری هدف آلان ۳۳۰-آ یاخین اساسلی زوراکی و غیر زوراکی کمپین‌لری آراشدیران زامان معلوم اولدو کی، غیر زوراکی اعتراضلارین مقصدلرینه چاتماق احتیمالی ایکی دفعه چوخدور. اکثريت حتی دیکتاتور حؤکومتلره قارشی دینج اعتراضلارین اؤلومجول نتیجه‌لره سبب اولا بیله‌جگی حالدا اعتراضلاردا اوغور قازاندی. شیلی‌ده آوگوستو پینوچئتین، فیلیپپین‌ده فئردیناند مارکوسون، تونیس‌ده زین العابدین بن علی‌نین، گامبییادا یه‌یا جاممه‌نین، سودان‌دا بشیرین و الجزایرده عبدالعزیز بوتئفلیکانین دئوریلمه‌سی کوتلوی غیر زوراکی قوه‌لرین حاکیميتی اللریندن آلماسی‌نین ساده‌جه بیر نئچه نومونه‌سیدیر.
عالیملر هله ده زوراکیلیغین غیر زوراکی حرکاتلارا ضرر وئردیگینی و یا کؤمک ائتدیگینی موذاکیره ائدیرلر. بعضیلری سلاحسیز عادی وطنداشلار طرفیندن محدود زوراکیلیغین (اغتشاش‌لار و یا داش آتما کیمی) فایدالی اولا بیله‌جه‌یینی ادعا ائتسه ده، دیگرلری بو جور تاکتیکالارین علاوه ائدیلمه‌سی‌نین ایشتیراکچی سایینی آزالتدیغینی و رژیم طرفیندن زوراکیلیق ریسکی‌نین آرتیرماغا مئیللی اولدوغونو ادعا ائدیر، بو دا حرکات اوچون بعضاً فلاکتلی نتیجه‌لر گتیریر.
غیر زوراکی(مسالمت آمیز) حرکاتلار کاریزماتیک لیدرلر طلب ائدیر
اعتراض حرکاتلاری چوخ واخت لهستان دا کینگ، گاندی و یا لئچ والئزا(Lech Walesa) کیمی روحلاندیریجی لیدرلرله سینونیمدیر(مترادف‌دیر). هنگ کنگ اعتراضلاری‌نین تکامولونا نظر سالان Financial Times Asia-نین رداکتورو جمیل آندرلینی(Jamil Anderlini ) بو یاخینلاردا ادعا ائتدی کی، وضعيت داها دا زوراکیلیغا دوغرو گئتمزدن اول «بو لیدرسیز حرکات بیر لیدر تاپمالیدیر». کئچن آی The Atlantic -ده بیر مقاله‌ده قئید ائتدی کی، «لیدرلرین چاتیشمازلیغی، اعتراضچیلارین حاکیميتله نئجه قارشی-قارشییا قالاجاغینا دایر گؤستریش وئره‌جک هئچ کیم اولمادیقدا گرگینلیگی و زوراکیلیغی گوجلندیره بیلر».
آنجاق بوگونکو حرکاتلار گئتدیکجه لیدرسیز مقاومته – و یا بلکه ده داها دوغروسو، کیچیک قروپلاردا تشکیلاتلانان بیر چوخ لیدرین اولدوغو یاییلمیش بیر قورولوشا اساسلانیر. هنگ کنگ فعاللاری‌نین اعتراضلارا غیر مرکز‌لشدیریلمیش یاناشماسی ۲۰۱۴-جو ایلده یوکسک پروفیللی لیدرلری حبس ائدیلن چتیر حرکاتی‌نین بیرباشا نتیجه‌سیدیر. امک، اینسان حاقلاری، طلبه، اطراف موحیط (چئوره) و قادین قوروپلاری‌نین گئنیش اساسلی کوالیسییاسی(ائتلاف) اولان سوسیال بیرلیک شیلی‌ده اعتراضلارا سبب اولوب. بو نومایشلرین باشلاماسیندان دؤرد گون سونرا شیلی پرزیدنتی سباستیان پینرا حرکاتی ساکیت‌لشدیرمه‌یه یؤنلمیش اقتصادی تدبیرلر پاکئتینی اعلان ائتدی بونا باخمایاراق اعتراضلار داوام ائتمکده‌دیر. سودان و الجزایر خالق عصیانلاریندا هانسیسا کاریزماتیک لیدری موعين ائتمک چتین اولاردی.
خالق حرکاتلاری کوچه نومایشلری ایله باغلیدیر
۲۰۱۷-جی ایلده Pew آراشدیرما مرکزی‌نین سورغوسو گؤستردی کی، آمریکالیلارین تخمیناً یاریسی ساده‌جه اعتراضلارین حؤکومتین اقلیم ديیشیکلیگی ایله باغلی سعی‌لرینی آرتیرا بیله‌جه‌یینی دوشونور. کای تالر(Kai Thaler) بو یاخینلاردا خاریجی سیاستده کوچه اعتراضلاری‌نین خالق موباریزه‌سی‌نین سونو اولدوغونو ایفاده ائتدی. حقیقتاً ده، بو ایل غیر زوراکی مقاومتین آرتماسینا باخمایاراق، ۲۰۱۹-جو ایلده خالق حرکاتلاری‌نین ایشیقلاندیریلماسی ديیشیکلییه تکان وئرن دیگر اوصوللارا محل قویمادان دئمک اولار کی، تامامیله کوچه اعتراضلارینا یؤنلدی.
لاکین کوچه اعتراضلاری سیاسی نتیجه‌لره نایل اولا بیله‌جک زوراکیلیقسیز تاکتیکالاردان یالنیز بیریدیر. دیگر، عینی درجه‌‌‌ده ديَرلی مقاومت نؤوعلرینه بایکوت و یا تعطیل‌لر داخیلدیر. ۲۰۰۳-جو ایلده لیبرییالی قادینلارین اؤلکه‌ده ایکینجی وطنداش موحاریبه‌‌‌سینه سون قویولماسینی طلب ائدن تعطیلی اوغور قازاندی. ۱۹۹۰-جی ایللرده تورکییه‌ده ۳۰ میلیون وطنداش اؤلکه‌نین دقتینی رشوه‌یه موضوعسونا یؤنلتمک اوچون گئجه‌لر ایشیقلاری یاندیریب-سؤندوردو، بو کامپانییانین(کمپین) بیر نتیجه‌سی بیر قروپ سیاستچیلر و موتشکیل جینایتکار قروپلارین عضولری اوچون محکمه آراشدیرمالاری، موحاکیمه‌‌لر و حؤکملر ایله نتیجه‌لندی. مونتقومری(Montqomeri) آوتوبوسو و جنوبی آفریکا بایکوتلاری جیم کروو(Jim Crow) آیری‌سئچکیلیک و آپارتایدین سونا چاتماسینا یول آچدی. سودان‌دا ایسه بشیرین دئوریلمه‌سیندن اودل عوموم‌میللی ایشچی تعطیلی و ائوده قالماق کامپانییاسی کئچیریلدی.
اعتراضچیلار موترقی مقصدلر اوچون موباریزه آپاریرلار
اینسانلار تئز-تئز اعتراضچیلارین فیلیپپین، تونس و مصر کیمی دیکتاتورالار و تهلوکه‌‌‌سیزلیک قوّه‌لری ایله اوز-اوزه اولدوقلارینی تصووور ائدیرلر. پیتئر آکرمان(Piter Ackerman) و جک دووالل-ین ( Jack Duvall) «داها گوجلو بیر قووه» کیمی غیر زوراکی مقاومتین ان مشهور نومونه‌لری یالنیز ۲۰-جی عصرین موترقی و یا دموکراتیک مقصدلری اولان حرکاتلارینی احاطه ائدیر. آمریکا ترقی مرکزی ادعا ائدیر آمریکالیلارین حیاتیندا اینکیشاف(پیشرفت) معناسی، «اجتماعی حرکاتلار جینسیت، ایرق و صینفی برابرلیگی احاطه ائدن دایم اینکیشاف ائتمیش معنوی و سیاسی سببلره مالیکدیر».
لاکین بو تاکتیکانی کشف ائدن تک سوسیال عدالت فعاللاری دئییل. ناتیویستلر، شووینیستلر، سوپرئماسیستلر و استثنا پلانلاری اولان باشقالاری دا اؤز مقصدلرینه چاتماق اوچون وطنداش اطاعتسیزلیگیندن ایستیفاده ائده بیلیرلر. مثلا، لهستان‌دا هر ایل کئچیریلن مستقللیک یوروشو بو یاخینلاردا آکتیو ساغچی وارلیق قازانیب، اعتراضچیلار آنتی‌ایسلام و آنتی‌آوروپا اتفاقی احوال-روحییه‌‌لرینی مودافعه ائتیرلر. آوتوکراتلارین اؤز قانونا ا‌ویغونلوقلارینی گوجلندیرمک اوچون حؤکومتی یؤنلو میتینگلری و نومایشلری دستکله‌مه‌سی عادی بیر تجروبه‌دیر. روسیادا گنجلرین رهبرلیک ائتدیگی ناشی حرکاتی حؤکومتین دستکله‌دیگی اعتراض قروپودور؛ نیگاراگا ده‌کی اورتقا حؤکومتی حؤکومتی یؤنلو میتینگلری دستکله‌ییب و قوشولماقدان ایمتیناع ائدن دؤولت قوللوقچولارینی تهدید ائدیب.
قایناق:
The Washington Post, Dekabr 2019
