اؤتن بیر نئچه ایل عرضینده قزوین دوزونده بؤیوک میقیاسدا تورپاق سوروشمهسی باش وئریب. بو چؤکمهلر نتیجهسینده دوزلوکلرده اوزونلوغو ۱ کیلومتر و درینلیگی ۱۰ متره چاتان ایری چاتلار یارانیب. اوزمانلارین دئدیینه اساساً بو تورپاق سوروشمهسی یوز ایلین فاجعهسی کیمی دیرلندیریلمهلیدیر.
1340-جی ایللردن باشلایاراق گئنیش میقیاسدا ایستیفاده ائدیلن قزوین یئرآلتی سو منبعلرینین بیر چوخو آرتیق بو گون بوشالیب. یئرآلتی سو منبعلرینین بوشالماسی تورپاغین چؤکمهسینه سبب اولور. بو سو منبعلریندن ایرراسیونال(غیرعقلانی) شکیلده ایستیفاده ائتمک قزوین دوزونون سوسوزلاشماسینا و تورپاغین چؤکمهسینه سبب اولوب.
تورپاق سوروشمهسی زلزله کیمی اولور، لاکین اونون ائکولوژی تأثیرلری داها بؤیوکدور. چؤکموش توپراق کئیفیتتینی ایتیریر. اؤزونده سو ساخلامادیغی اوچون داشقینلارا سبب اولماقلا یاناشی اکینچیلیک اوچون ده یارارسیز اولور. بوشالان یئرآلتی سو منبعلرینین دولدورولماسی ایسه مومکون دئییل.
قزوین دوزونون بو گئدیشله ۱۰ ایل عرضینده بوتونلوکله قورویاجاغی، صحرایا(کویره) دؤنهجهیی گؤزلهنیلیر. بو ایسه بیر داها اونو گؤستریر کی بو مسئله آرتیق بحران سرحدلرینی آشیب. بو آرتیق فاجعهدیر. لاکین بونونلا بئله دؤولت قوروملاری مسئلهیه جدی دقت آییرمیرلار، گؤردوکلری ایشلر ایسه فاجعهنین میقیاسینا نظرن چوخ آزدیر.
ایران سو بحرانی یاشایان اؤلکهلر سیراسیندادیر. بو بحرانا سبب سودان ایرراسیونال ایستیفاده، سهو ایدارهچیلیک ائلهجه ده ائکولوژی فاکتورلاردیر. اؤلکه اراضیسینین ۱۹ فایزی اکینچیلییه اویغوندور. شیرین سویون ۹۲ فایزی ایسه عنعنوی سووارما مئتودلاری ایله اکینچیلیکده ایستیفاده ائدیلیر.
سهو ایدارهچیلیک؛ قزوینده بول سو طلب ائدن محصوللار اکیلیر
قزوین دوزو اکینچیلییه اویغون یئر کیمی تانینسا دا بؤیوک سو احتیاتینا صاحب دئییل. بونا باخمایاراق بورادا بول سو طلب ائدن قارغیدالی، بوغدا، آرپا، اوزوم و آلما یئتیشدیریلیر.
ویلایتده اکیلن محصوللارین یئتیشمهسی اوچون چوخلو سو ایستیفاده ائدیلیر. خصوصی ایله قارغیدالی سویون قاتیلی کیمی تانینیر. بونا باخمایاراق ویلایتده ایلده ان آزی ۳۴ مین هکتار اراضییه قارغیدالی اکیلیر. قارغیدالیدان چوخ بورادا آرپا و بوغدا دا اکیلیر. ایران اوزون ایللر بویو بو محصوللارا اولان طلباتی اؤزو اؤدهمهیه چالیشیب. بو ایسه سو منبعلرینین ایسرافینا سبب اولوب. بو سیاستدن ان چوخ زیان گؤرن ویلایتلردن بیری ده قزویندیر.
قزوینین سو احتیاتی چوخ سو طلب ائدن محصوللارین یئتیشمهسینه صرف اولونماقلا یاناشی بورادا سووارما دا عنعنوی اصوللا آپاریلیر. بو ایسه سو ایسرافینی داها دا آرتیریر. حاضردا ویلایتده یالنیز ۵۵ فایز اکین ساحهسینده سوواریلما معاصر اصوللارلا حیاتا کئچیریلیر. قالان ۴۵ فایز ایسه عنعنوی اصوللارلا سوواریلیر.
اؤلوم یاخینلاشماقدادیر
قزوین رئگیونال(منطقهای) سو شیرکتینین مودیری یدالله ملکی دئییب کی ویلایتده هر ایل ان آزی ۲ سانتیمتر، ان چوخ ایسه ۱۷ سانتیمتر یئر چؤکمهسی باش وئریر. او ان تهلوکهلی وضعیتین بوین زهرا و ارداق بؤلگهلرینده اولدوغونو بیلدیریب. یدالله ملکی ویلایتده ۶۰۰۰ ایجازهلی قویونون اولدوغونو، لاکین اونلارین دا چوخ سو ایشلتدیکلرینی دئییب. ایجازهسیز قویولارین سایینین ایسه ۳۰۰۰-دن ۵۰۰-ه قدر آزالدیلدیغینی بیلدیریب.
قزویندهکی سو پروبلئمینی حل ائتمک اوچون نظرده توتولموش طالقان سو آنباریندان سو چکمک لاییحهسی یاریمچیق قالیب. اونون دئدیگینه گؤره لاییحهنین ایجراسی اوچون بؤیوک مبلغه احتیاج وار. محض بونا گؤره ده بورا بؤیوک اینوئستورلاری (سرمایهگذار) جلب ائتمک لازیمدیر. بو ایسه هله کی مومکون اولماییب.
۶ آیا حاضر اولمالی اولان لاییحه آرتیق ۲ ایلدیر کی حاضرلانماییب. گؤرونن بودور کی دؤولت بحرانین نه حده اولدوغونو درک ائتمیر. اؤلوم ایسه یاخینلاشماقدادیر.