تهران ایسلامی شوراسینین 29 تیر تاریخلی قرارینا اساساً تهراندا بیر خیابان و ۲۸ کوچهنین آدی دییشدیریلیب. یئنی وئریلن آدلار ایچینده شوشی، بادکوبه کیمی آدلار دا وار. “شوشی” آذربایجانین یئنیجه ایشغالدان آزاد اولونموش شوشا شهرینه ارمنیلرین وئردیگی قوندارما آددیر. بادکوبه ایسه فارس منبعلرینده باکی شهرینین کئچمیش آدی کیمی قید اولونوب.
سید ابراهیم رئیسی ترکمنستان-ا اولان سون سفرینده پرئزیدئنت ایلهام علیئو ایله گؤروشده ایران و آذربایجان آراسیندا اولان مدنی و تاریخی باغلاردان دانیشیب. 7 آذر باش توتموش بو گؤروشده ابراهیم رئیسی ایکینجی قاراباغ موحاریبهسینده ایرانین آذربایجانین یانیندا اولدوغونو ادعا ائدیب. حالبوکی بو سؤزه ضد اولاراق تخمیناً ۴ آی قاباق تهراندا بیر کوچهیه شوشی آدی وئریب. آذربایجان رئسپوبلیکاسینین رسمی شهر آدلارینی ساختالاشدیریب باشقا قوندارما آدلارین تهراندا کوچهلره وئریلمهسی سوسیال مئدیادا گوندهمه گلیب.
تهراندا وئریلن یئنی کوچه آدلاری ایچینده گنجه، لنکران، ناردان، سالیان، آبخاز، تفلیس، بادکوبه و آران آدلاری دا گؤزه دییر.
آذربایجان رئسپوبلیکاسی ایله دوشمنلیک
گلستان و ترکمنچای موقاویلهلری نتیجهسینده آذربایجان ایکییه بؤلونوب. مشروطه اینقیلابیندان سونرا فارس میللتچیلیگی اوزرینده قورولان یئنی دؤولت سیستئمینده تورکجه قاداغان ائدیلدی. بیر میللت بیر دؤولت سیاستینی نمونه گؤتورن پهلوی دؤولتی بوتون وطنداشلارینی فارسلاشدیرماغا چالیشدی. زورلا فارسلاشدیرماغا قارشی آذربایجان تورکلرینین آپاردیقلاری موباریزه اونلارین اؤز کؤکلرینه دؤنمهسی ایله نتیجهلهنیب. بو اویانیش ایسه فارس میللتچیلرینین دیگر تورک دؤولتلرینه و خصوصاً ده آذربایجانا قارشی دوشمن مؤقعده اولماقلاری ایله نتیجهلهنیب.
1357-جی ایلده باش وئرمیش ایسلام اینقیلابیندان سونرا دا ایران دؤولتینین گونئی آذربایجانا قارشی باخیشیندا هئچ بیر دییشیکلیک باش وئرمهییب. آذربایجان رئسپوبلیکاسینین یئنیدن موستقیللیگینی برپا ائتمهسی ایسه گونئیده یئنی تکانلارا سبب اولوب. آرتیق ایران دؤولتی تک فارسلاشدیرمایا قارشی بویون ایمهین گونئیلیلره قارشی یوخ، عینی زاماندا آذربایجان رئسپوبلیکاسینا قارشی دا دوشمن موناسیبتینی آرتیریردی.
1357-جی ایل اینقیلابیندان سونرا ایرانین داها چوخ دیندار دؤولت اولدوغو قاباردیلسا دا اصلینده دؤولتین ایچینده فارس میللتچیلیگینین واجیب مؤوقعه صاحیب اولماسی هئچ کیمه سیرر دئییل. محض بونا گؤره فارس شووینیزمینین نظریهچیسی کیمی تانینان جواد طباطبایی 1396-جی ایلده ایرانین اوّلکی پرئزیدئنتی اولان حسن روحانی طرفیندن موکافاتا لاییق گؤرولوب.
ایران دؤولتینین سیاسی دایرهلرینده فارس شووینیزمینین قاباریق اولماسینی هم ده اونلارین قاراباغ موحاریبهسینده موسلمانلارین، یوخ خریستیان ارمنیلرین یانیندا اولماقلاری ثبوت ائدیر.
هر ایکی قاراباغ موحاریبهلرینده ایران ارمنستانا دستک اولوب. حتی بو دستک ایرانین بعضی دؤولت خادیملری طرفیندن ده دیله گتیریلیب. بونلاردان بیری ایرانین آذربایجانداکی کئچمیش سفیری افشار سلیمانیدیر. او “اکوایران” سایتینا وئردیگی مصاحبهده بیرینجی قاراباغ موحاریبهسینده ایرانین آذربایجانا دستک اولمادیغینی دئییب. بوندان اول ایسه کئچمیش میللت وکیلی علی مطهری ده بیرینجی قاراباغ موحاریبهسینده ایرانین ارمنستانین یانیندا اولدوغونو بیلدیرمیشدی.
گوجلو آذربایجان فوبیاسی
ایکینجی قاراباغ موحاریبهسینده آذربایجانین ظفری بؤلگهده بؤیوک دییشیکلیکلره سبب اولوب. خصوصییله الده ائدیلن ظفر گونئی آذربایجاندا میللی غرورون یوکسهلیشینه سبب اولوب. بو ایسه ایران اوچون تهدیددیر.
ایران دؤولتی هم ده یئنیلیکلرله آیاقلاشا بیلمیر. ایران گوجلو بیر آذربایجانین بؤلگهده تأثیرینی آزالتماق، هم ده بؤلگهده باش وئرن یئنی دییشیکلیکلرین اونا فایدالی اولمایاجاغینی گؤردویونه گؤره شمال غرب سرحدلرینده حربی تعلیملر کئچیردی. تهراندا کوچهلردن بیرینه شوشی آدینین وئریلمهسی ده فارس رژیمینین گوجلو آذربایجان فوبیاسینین اولدوغونو ثبوت ائدیر.