روس‌لار اوکراینانی هله ده ضبط ائده بیلرلر. اما اوکراینلی‌لار سون بیر نئچه گونده گؤستردیلر کی، بونو داوام ائتدیرمه‌یه ایمکان وئرمه‌یه‌جکلر.
موحاریبه‌یه باشلاماسیندان بیر هفته کئچمه‌میش ولادیمیر پوتینین تاریخی مغلوبیته دوغرو گئتدیگی آرتان احتیماللا گؤرونور. او، بوتون دؤیوش‌لرده غالیب گله بیلر، اما یئنه ده موحاریبه‌نی اودوزور. پوتینین روسیه ایمپئرییاسینی یئنیدن قورماق آرزوسو همیشه اوکراینین گئرچک میللت اولماماسی، اوکراینلی‌لارین گئرچک خالق اNuval ولماماسی، هم ده کیئو، خارکوو و لویو ساکین‌لرینین موسکوانین ایدارچیلیگینه جان آتمالاری یالان‌لارینا اساسلانیب. بو، تامامیله یالاندیر – اوکراین مین ایلدن چوخ تاریخی اولان میللتدیر و موسکوانین کند بئله اولمادیغی واخت‌لاردا کیئو آرتیق اؤنملی بیر مئتروپول ایدی. اما روس دئسپوتو اؤز یالانینی او قدر تکرارلاییب کی، گؤرونور، اؤزو ده بونا اینانیر.
پوتین اوکراینین ایشغالینی پلانلایارکن بیر چوخ بیلینن فاکت‌لارا آرخالانا بیلردی. او بیلیردی کی، روسیه حربی باخیمدان اوکراینی کؤلگه‌ده قویور. او، بیلیردی کی، ناتو اوکراینا کؤمک اوچون قوشون‌لارینی گؤندرمه‌یه‌جک. او بیلیردی کی، آوروپانین روسیه نفت و گازیندان آسیلیلیغی آلمان کیمی اؤلکه‌لری سرت سانکسییالارین(تحریم‌لر) تطبیقیندن چکیندیره‌جک. بو بیلینن فاکت‌لارا اساسلاناراق، اونون پلانی اوکراینا آغیر و سرعتلی ضربه وورماق، حکومتی دئویرمک، کیئوده اویونجاق رئژیم قورماق و غرب سانکسییالاریندان یایینماق ایدی.
آنجاق بو پلانلا باغلی بؤیوک بیر غیرمعینلیک وار ایدی. آمئریکالی‌لارین عراقدا، سووئت‌لرین ایسه افغانستاندا اؤیرندیگی کیمی، بیر اؤلکه‌نی ضبظ ائتمک اونو الده ساخلاماقدان چوخ داها آساندیر. پوتین بیلیردی کی، اوکراینی ضبط ائتمک گوجونده‌دیر. بس اوکراین خالقی موسکوانین اویونجاق رئژیمینی ساده شکیلده قبول ائده‌‌جکدی‌می؟ پوتین ریسکه گیردی کی، ائده‌‌جکلر. نه ده اولسا، او دینله‌مک ایسته‌ین هر کسه دفعه‌لرله ایضاح ائتمیشدی کی، اوکراین گئرچک میللت، اوکراینلی‌لار دا گئرچک خالق دئییل. ۲۰۱۴-جو ایلده کریمدا اینسان‌لار روس ایشغالچی‌لارینا آز مقاومت گؤستردیلر. ۲۰۲۲-جی ایل نییه فرقلی اولمالیدیر کی؟
هر کئچن گون پوتینین بو قوماری اودوزماقدا اولدوغو داها دا آیدین گؤرونور. اوکراین خالقی تام اورکدن مقاومت گؤستریر، بوتون دونیانین حئیرانلیغینی قازانیر و موحاریبه‌نی قازانیر. چوخلو قارا گون‌لر قارشیدادیر. روس‌لار هله ده بوتون اوکراینی ضبط ائده بیلر. آنجاق موحاریبه‌نی قازانماق اوچون روس‌لار اوکراینی الده ساخلامالیدیرلار و بونو یالنیز اوکراین خالقی ایجازه وئررسه ائده بیلرلر. بو ایسه گئتدیکجه داها دا چتینله‌شیر.
محو ائدیله‌ن هر روس تانکی و اؤلدورولن هر روس عسگری اوکراینلی‌لارین مقاومت گؤسترمک جسارتینی آرتیریر. و هر اؤلدورولن اوکراینلی، اوکراینلی‌لارین ایشغالچی‌لارا نیفرتینی داها دا درینلشدیریر. نیفرت دویغولارین ان چیرکینیدیر. اما ازیلن میللت‌لر اوچون نیفرت گیزلی بیر خزینه‌دیر. او اوره‌یین درینلیک‌لرینده باسدیریلیب و نسیل‌لر بویو مقاومتی ساخلایا بیلر. روسیه ایمپئرییاسینی برپا ائتمک اوچون پوتینین نیسبتا نیفرتسیز ایشغالا آپاراجاق داها قانسیز غلبه‌یه احتیاجی وار. گئتدیکجه داها چوخ اوکراینلی‌نین قانینی آخیتماقلا پوتین اؤز آرزوسونون هئچ واخت حیاتا کئچمه‌یه‌جه‌یینی دقیقلشدیریر. روسیه ایمپئرییاسی‌نین اؤلوم کاغیذیندا میخایل قورباچووون آدی اولمایاجاق: پوتینینکی اولاجاق. قورباچوو روس‌لارین و اوکراینلی‌لارین قارداشلیق حیس‌لرینی ساخلادی؛ پوتین اونلاری دوشمنه چئویردی و اوکراین میللتی‌نین بوندان سونرا اؤزونو روسیه‌نین قارشیسیندا گؤرمه‌سینی تامین ائتدی.
میللت‌لر گئج-تئز حئکایه‌لر اوزه‌رینده قورولور. هر کئچن گون اوکراینلی‌لارین تکجه قارشیداکی قارانلیق گون‌لرده دئییل، گله‌جک اون‌ایللیک‌لرده و نسیل‌لرده دانیشاجاقلاری داها چوخ حئکایه‌لری آرتیریر. پایتختدن قاچماغی رد ائد‌ن، آمئریکا بیرلشمیش دؤولت‌لرینه گئدیش یوخ، دؤیوش سورساتی لازیم اولدوغونو دئین پرئزیدئنت؛ ایلان آداسیندان بیر روس دؤیوش گمیسینه «دور سیکدیر» دئین عسگرلر؛ روس تانک‌لارینی اونلارین یولوندا اوتوراراق دایاندیرماغا چالیشان سیویل‌لر. میللت‌لر بئله شئی‌لرله قورولور. اوزون‌موددتلی پئرسپئکتیوده بو حئکایه‌لر تانک‌لاردان داها اؤنملی اولور.
بونو روس دئسپوتو دا هامی کیمی بیلمه‌لیدیر. او، اوشاقلیقدان لنینگرادین موحاصیره‌سینده‌کی آلمان وحشیلیک‌لری و روس شجاعتی حاقیندا حئکایه‌لر ائشیده‌رک بؤیویوب. او، ایندی اوخشار حئکایه‌لر حاضیرلاییر، اما اؤزونو هیتلرین رولوندا جانلاندیریر.
اوکراینین شجاعت حئکایه‌لری تکجه اوکراینلی‌لارا دئییل، بوتون دونیایا قطعیت وئریر. اونلار آوروپا میللت‌لرینین حکومت‌لرینه، آمئریکا بیرلشمیش دؤولت‌لری مودیریتینه و حتی روسیه‌نین ازیلن وطنداش‌لارینا جسارت وئریرلر. اگر اوکراینلی‌لار الی‌یالین تانکی دایاندیرماغا جسارت ائدیرلرسه، آلمان حکومتی اونلاری بعضی آنتی-تانک راکئت‌لری ایله تامین ائتمه‌یه، آمئریکا بیرلشمیش دؤولت‌لری حکومتی روسیه‌نی سویفتدن چیخارماغا، روسیه وطنداش‌لاری ایسه بو معناسیز موحاریبه‌یه اؤز اعتراض‌لارینی نوماییش ائتدیرمه‌یه جسارت ائده بیلرلر.
ایستر اعانه ائتمک اولسون، ایستر قاچقین‌لاری قارشیلاماق اولسون، و یا اونلاین موباریزه‌یه کؤمک ائتمک اولسون، بیز هامیمیز بیر شئی ائتمه‌یه جسارت ائتمک اوچون روحلانا بیله‌ریک. اوکراینداکی موحاریبه بوتون دونیانین گله‌جه‌یینی فورمالاشدیراجاق. اگر زوربالیق و سالدیرقانلیغین غالیب گلمه‌سینه ایجازه وئریلسه، بیز هامیمیز بونون نتیجه‌لرینه قاتلاناجاغیق. ساده‌جه موشاهیده‌چی قالماغا ایمکان یوخدور. آیاغا قالخماق و حسابلاشماق واختیدیر.
تأسف کی، بو موحاریبه‌نین اوزون‌موددتلی اولما احتیمالی وار. فرقلی فورمالار آلاراق، ایل‌لر بویو دا داوام ائده بیلر. اما ان اؤنملی مسئله آرتیق آیدینلاشیب. سون بیر نئچه گون بوتون دونیایا ثبوت ائتدی کی، اوکراین اصل میللتدیر، اوکراینلی‌لار اصل خالقدیر و اونلار قطعی شکیلده یئنی روسیه ایمپئرییاسی‌نین اسارتینده یاشاماق ایسته‌میرلر. غیرمعین قالان اساس سوال ایسه بو مئساژین کرئملین قالین دیوارلارینی آشماسی اوچون نه قدر واخت آلاجاغیدیر.
* یووال نوح هراری تاریخچی و «ساپیئنس(انسان خردمند): بشریتین قیسا تاریخی» کیتابی‌نین مؤلفی‌دیر.
ترجومه: امراه جفروو
قایناق: The Guardian
