تهراندا «دنیای اقتصاد» و «سازندگی» کیمی قزئت‌لرین زنگه‌زور کوریدورو حاقیندا تله‌سیک و صبیرسیز چیخیش‌لارینین آذربایجان رئسپوبلیکاسی و اونون ارمنستانلا اولان علاقه‌لرینه دخلی یوخدور. ایکی اؤلکه و اونون آردینجا ایکی میللت، یعنی تورک و ارمنی میللت‌لری یوز ایلدن چوخ سورن دوشمنچیلیک‌لرینین سونونا چاتیبلار. ۲۰-جی یوزایللیگین اوّل‌لرینده موسلمان-ارمنی، داها سونرا ایسه آذری-ارمنی ساواشی کیمی تانینان سرت موناسیبت‌لر آرتیق اؤز سبب‌لرینی و واجیبلیگینی ایتیریبدیر. بیرینجی قاراباغ موحاریبه‌سیندن سونرا یوزایللیک ساواشین سونلانماسی ایشاره‌لری گؤرونوردو. ارمنی ساواشچی‌لاری قیرغین تؤرتدیکلری، دارماداغین ائتدیکلری کند و شهرلری هئچ واخت آباد ائتمه‌دیلر. صاحیبلیک ایدعاسی ائتدیکلری، خصوصیله ایشغال ائدیلمیش توپراق‌لاری آباد ائتمه‌دیلر؛ گویا کی، یوز ایللیک نیفرت‌لرینی قاراباغین باشینا تؤکمکدن باشقا هئچ نه ایسته‌میردیلر.
آذربایجان و ارمنستان دؤولت‌لری دانیشیق‌لار آپاریرلار. بو دانیشیق‌لار ایکی دؤولت و ایکی میللت آراسیندا یاراناجاق صولحو تامین ائد‌ه‌جکدیر. دانیشیق‌لارین اساس مؤوضوع‌لاریندان بیری ده زنگه‌زور دهلیزیدیر. بو مؤوضوع یالنیز ایکی دؤولتی علاقه‌دار ائدیر و هر هانسی اوچونجو دؤولت ساده‌جه بو دؤولت‌لر واسطه‌سیله اؤز ماراق‌لارینی ایر‌ه‌لی سوره بیلر. بو حالدا تهراندا بعضی قزئت‌لرین آقرئسسیو داورانیش‌لاری نه اوچوندور؟ اونلار تاریخ بیلمیرلر، یوخسا بین‌الخالق حقوق پرینسیپ‌لریندن خبرسیزدیرلر؟ تهران کیتابخانالاری قافقاز تاریخی‌نین سون ۲۰۰ ایلینی شرح ائد‌ن، بؤلگه‌نین سیاسی جوغرافییاسینی تانیتدیران و قاراباغ ساواشی‌نین یارانما پروسئسینی آچیقلایان کیتاب و ژورنال‌لارلا دولودور. ایران ایسلام رئسپوبلیکاسی‌نین خاریجی ایش‌لر ناظیرلیگی‌نین «مطالعات قفقاز»(قافقاز آراشدیرمالاری) ژورنالی‌نین ۷۰-جی ایل‌لر آرخیوی ساوادسیزلیقدان یارانان سیاسی و تاریخی پروبلئم‌لری حل ائده بیله‌جک سوییه‌ده‌دیر. حقوق و بین‌الخالق علاقه‌لر حاقیندا قایناق تاپماق ایسه اینترنت عصرینده، تهران شهرینده ائله چتین ایش اولماز.
بس پروبلئم هارادادیر؟ پروبلئم آرازین شمالی دئییل، جنوبودور. بو قزئت‌لرین پروبلئمی زنگه‌زور یوخ، تبریز، اردبیل، زنجان، اورمیه و بؤیوک تورک جمعیتی اولان همدان، قزوین، تهران، کرج، قم و باشقا یئرلردیر. نئچه ایل قاباق اؤلکه‌نین دینی مرکزی کیمی تانینان قم شهرینده بیر تورک شخصین میللت وکیلی سئچیلدیگی ایراندا؛ شهرلری‌نین نماینده‌سی پارلامئنت رئیسی اولان تورک‌لر اؤز سویداش‌لارینی وکیل کیمی سئچمک ایسته‌ییرلر.
بو قزئت‌لری قورخویا سالان فارسچیلیق و ایرانچیلیق قارشیسیندا اولان جمعیت و اونلارین آرتماقدا اولان حساسلیق‌لاریدیر. ائله اونا گؤره ده، بو قزئت‌لر فرضی دوشمنه (رئال دونیادا اولمایان، فرض ائدیلن دوشمن) حمله ائتمکله مشغول اولورلار. گولونج وضعیتدیر: آزاد بازار (ان نئولیبرال فورمدا) طرفداری اولان سازندگی («کارگزاران سازندگی» پارتییاسی‌نین ارگانی) فارس سویچولوغونون نهایی نقطه‌سینده یئر آلیب و اؤلکه‌نین تورک قونشولارینا قارشی کین و نیفرت پوسکورور. بو پارتییا (کارگزاران سازندگی) گوج ایستورکتوروندان چؤله آتیلیب و اؤلکه‌نین خاریجی سیاستینده هئچ بیر رولو یوخدور. آنجاق آمئریکا و غربله دوستلوق موناسیبت‌لرینین یارانماسینا تلسن، برجام سؤزلشمه‌سینه قاییتماغی آرزو ائد‌ن بو پارتییا، موسلمان و شیعه قونشوسونا قارشی دوشمنلیک سیاستی یئریدیر. گوج ایستوروکتوروندان اوزاقلاشدیریلمیش پارتییا، تهلوکه‌سیزلیک اویونو آردینجادیر. خاریجی سیاستی تورک وطنداش‌لارینی تحقیری اوچون ایستیفاده ائدیر.
ایران تورک‌لری ایکی ایل قاباق باش وئرن ایکینجی قاراباغ ساواشی زامانی، آذربایجانین موظفر اوردوسویلا برابر سئوینیردی. او گون‌لرده جاوان‌لار خیابان‌لاردا آذربایجانا دستک آکسییاسی کئچیردیلر. بعضی حکیم‌لر ساواش بؤلگه‌سینه گؤندریلمک اوچون حاضیر اولدوقلارینی بیلدیردیلر. ویرتوال(سانال، مجازی) عالم تورک‌لرین دستک مئساژلاری و ظفر خبرلری آردینجا ایسه سئوینج قیشقیریقلاری ایله دولو ایدی. بو قزئت‌لر (سازندگی، شرق، دنیای اقتصاد و سایره) همین اینسان‌لاری هدف آلیبلار. اونلار ایلهام علییئوی دوشمن گؤسترمکله، اونو تحقیر ائتمکله سویچولوق و آرخایزمدن (فارس سویچولوغو و آرخاییزمی) خلاص اولان تورک ذهنیتینی دییشمک و اونلاری ساکیت ائتمک ایسته‌ییرلر. البته بو اویون اونلارین بعضی مسئله‌لرده ناشیلیق‌لارینی گؤستریر. اونلار باجارمادیقلاری و نتیجه‌سینی باشا دوشمه‌دیکلری سیفاریش آلیبلار.
